‘Verborgen epidemie aan het licht: enorme toename prediabetes in Nederland’, berichtte het AD recent. Uit nieuw onderzoek van de Universiteit van Maastricht blijkt dat de bloedsuiker van zeker 1,4 miljoen Nederlanders verhoogd is. Enorme aantallen. Wat merk je hier als werkgever van? En hoe kun je hier op een positieve manier aandacht aan besteden? Dokter Tamara praat je bij!

Tamara, kan je kort uitleggen wat diabetes en prediabetes is? En wat de gevaren zijn?

‘Ja zeker kan ik dat. Om te beginnen: we hebben het over diabetes type 2. Bij deze variant van diabetes is leefstijl vaak onderdeel van de behandeling. Normaal gesproken maakt het lichaam insuline aan om suiker af te breken. Bij diabetes type 2 wordt er minder of geen insuline meer aangemaakt of zijn cellen minder gevoelig voor insuline. Hierdoor blijft er te veel suiker in het bloed zitten. Dit leidt tot een hoge bloedsuiker. Een langdurig hoge bloedsuiker noemen we diabetes. Dit kan zorgen voor schade aan onze bloedvaten. Met problemen aan het hart, de ogen, voeten en nieren tot gevolg.

Prediabetes is het voorstadium van diabetes type 2. Ook prediabetes brengt risico’s met zich mee. De bloedsuiker is nog niet zo hoog als bij diabetes, maar je loopt wel een vergroot risico om diabetes te krijgen.’

En hoe kan het dat er zo’n grote stijging is in het aantal prediabetes patiënten?

‘Eén van de risicofactoren om (pre)diabetes te krijgen is het hebben van overgewicht. Een ongezonde leefstijl speelt daar vaak een grote rol in. In de afgelopen 30 jaar is de hoeveelheid mensen met overgewicht ruim verdubbeld. Ook speelt de vergrijzing in Nederland een rol. Diabetes is een ziekte die onder oudere mensen vaker voorkomt.’

Moeten werkgevers hier iets mee?

‘Mensen merken bij prediabetes vaak geen klachten. Hierdoor zal het op korte termijn weinig effect hebben op de werkvloer. Op de lange termijn kan prediabetes leiden tot diabetes en schade aan de bloedvaten veroorzaken. Wanneer diabetes niet goed behandeld wordt, kunnen mensen klachten gaan ervaren. Denk aan zenuwpijn, wonden aan de voeten, problemen met lopen of slechter zien. Sommige klachten kunnen invloed hebben op de uitvoering van de werkzaamheden.’

In hoeverre belemmeren prediabetes en diabetes, iemand in het goed kunnen uitvoeren van het werk?

‘Het hangt van de persoon en het beroep af. Vaak zien we dat mensen met prediabetes en diabeteslast hebben van hun voeten. In zo'n geval is het effect minder groot bij een zittend beroep, dan bij een staand beroep. Is er sprake van een beroep waarbij er veel wordt gelopen, zoals bijvoorbeeld in de zorg? Dan kan dit de werkzaamheden in de weg zitten. Complicaties zoals hart- en vaatziektes of schade aan de nieren kunnen ervoor zorgen dat patiënten vermoeid raken en in ergere gevallen zelfs uitvallen.’

Heeft werkstress invloed op de ontwikkeling van prediabetes?

‘Stress kan wel degelijk invloed hebben op (pre)diabetes. Dit blijkt uit onderzoek. Stress zorgt ervoor dat het lichaam meer aanmaakt van de hormonen cortisol en adrenaline. Hierdoor wordt de insulineresistentie hoger. Dit betekent dat het lichaam minder goed suikers opneemt. Een korte periode van stress zal niet leiden tot diabetes. Langere periodes van erge stress kunnen hier wél voor zorgen. Onvoldoende sociale ondersteuning op de werkvloer samen met werkstress kunnen ook zorgen voor een verhoogd risico op (pre)diabetes.’

Zou er in jouw ogen vanuit de werkgever aandacht moeten zijn voor een gezonde leefstijl – om deze en andere chronische ziekten te voorkomen?

‘In hoofdletters een ja. We weten dat chronische ziektes een grote impact kunnen hebben op het leven van mensen. En dus ook indirect op de werkomgeving. Een gezonde leefstijl helpt om chronische ziektes te voorkomen. Mensen voelen zich hierdoor fitter en worden minder snel ziek, hierdoor zal er dan ook minder ziekteverzuim zijn. Win-win situatie dus!’

Wat zou je een werkgever aanraden?

‘Allereerst het goede voorbeeld geven. De werkomgeving zo instellen dat het makkelijk is voor de werknemers om dit goede voorbeeld te volgen. Denk aan het stimuleren van een gezonde lunch, het aanmoedigen van meer beweging of vergaderen in de buitenlucht. Ook weten we dat sociale ondersteuning een positieve invloed kan hebben op de gezondheid. Dus als je het aan mij vraagt zou hier ook genoeg aandacht aan besteed moeten worden. Gelukkig zijn hier al veel bedrijven mee bezig, maar hoe meer aandacht aan een gezonde omgeving, hoe beter!’

Wat kan een werkgever doen voor mensen met diabetes type 2?

‘Naast het creëren van een gezonde werkomgeving door gezonde lunch opties aan te bieden en bewegen te stimuleren, is het ook heel belangrijk om een luisterend oor te zijn voor werknemers die gediagnostiseerd zijn met diabetes. Aanhoren wat kan helpen en hierin meedenken kan voor iemand met diabetes al erg fijn zijn.’