‘Steeds meer werknemers vallen uit door fysieke klachten’, berichtte nu.nl recent. Moeten de alarmbellen in HR-land nu gaan rinkelen? Of is dit iets van alle tijden? Wat kun je als HR-professional doen? We vroegen het Paul van Haaren, bedrijfsfysiotherapeut en consultant duurzame inzetbaarheid. Paul praat je bij!

Paul, is verzuim door fysieke belasting nu actueler dan ooit, of was het er altijd al?

‘Het is er zeker altijd al. Het ligt nu misschien wat vaker onder een vergrootglas. Maar ‘beeldschermwerk’ – en vooral vanuit huis – is natuurlijk wel relatief nieuw. Eigenlijk gaat het hier over fysieke ‘onderbelasting’. Geen overbelasting. Dat beeldschermwerk resulteert namelijk vaak in rug-, nek- en schouderklachten. Dit ontstaat door de weinige variatie in houding en de lange uren achter het scherm die we op een dag hebben.’

Wanneer worden deze klachten problematisch?

Een schouder die vastzit, hebben we allemaal wel eens toch? ‘Dat klopt zeker. Fysiotherapeuten praten dan gekscherend over PHPD: pijntje hier, pijntje daar. Dat hebben we inderdaad allemaal wel eens. Ook ik als fysiotherapeut heb dat soms. Dan heb ik tóch te lang in een verkeerde houding gezeten. Niet genoeg afgewisseld in zitten, staan en bewegen. Of bijvoorbeeld door stress.

Het wordt pas problematisch als die klachten niet meer vanzelf overgaan. Als de hersteltijd steeds langer wordt, dan moet er iets veranderen. Bij milde klachten al. Daar zijn werkgevers zich denk ik niet altijd genoeg van bewust. Want ook bij milde klachten, in de categorie PHPD, neemt de productiviteit van een medewerker al af. En als het blijft sluimeren, ligt uitval op de loer. Daar wil je binnen je organisatie dus echt aandacht voor vragen.’

Maar wat kan een HR-professional doen? Heb je tips?

‘Blijvend aandacht geven aan dit thema. Eigenlijk is dat het belangrijkste. Goede ergonomische werkplekken en een workshop of webinar over dit thema, dat zie je gelukkig vaak wel goed geregeld bij bedrijven. Maar de aandacht verslapt ook snel weer. Bij HR én de medewerkers zelf. Gezond gedrag vraagt om herhaling. Een mooi voorbeeld van hoe je dat doet zie je bij Rabobank. Daar leiden ze medewerkers met een hoge affiniteit met dit thema op tot ergocoaches. Zo heb je binnen je bedrijf een groep ambassadeurs, die eigenlijk het ‘werk’ voor je doen. Zo zorg je voor draagvlak én borging van dit thema. Verder is het een goed idee om bedrijfsfysiotherapie aan te bieden. Zodat goede hulp binnen handbereik is. Maar dan zit je al in een verder stadium. Bij veel mensen hoeft het helemaal niet zo ver te komen. Mini-leefstijlaanpassingen maken echt een groot verschil.’

Paul van Haaren
Bedrijfsfysiotherapeut // Trainer & consultant duurzame inzetbaarheid bij LIJV

4 tips van Paul

Mini leefstijlaanpassingen die fysieke klachten bij beeldschermwerk kunnen voorkomen. Goed voor jou om te weten, of om te delen met je medewerkers.

  • Het begint met iets heel praktisch: ergonomie. Richt de thuiswerkplek echt goed in. Faciliteer dat als werkgever en maak er als werknemer gebruik van. Deze handleiding kan je helpen!
  • Maak er vervolgens ook goed gebruik van: je kunt wel een goede stoel hebben, maar er toch slecht in zitten. En wijs een collega erop als je ziet dat hij of zij lang in een slechte houding achter het scherm zit. Extra tip: leid net als Rabobank ‘ergocoaches’ op binnen de organisatie, die hier extra scherp op zijn. Zo zorg je voor continue aandacht voor een goede houding.
  • Zoek binnen de mogelijkheden variatie op in taken. Moet een overleg achter de computer? Kun je een Teams vergadering ook staand voeren? Staand achter je computer vanuit huis in de vergaderzaal op kantoor. Doe het gewoon.
  • Las ‘herstelmomentjes’ in. Herstellen betekent eigenlijk opladen. Herstellen van het lange zitten. Maar ook van het concentreren en focussen op je scherm. Je herstelt fysiek én mentaal als je heel even iets anders gaat doen. Daarna ben je weer veel productiever. Herstelmomentjes kunnen groot of klein zijn:

  1. Boots je woon-werk-verkeer na door voor en na je werk 10 minuten te wandelen.
  2. Doe na een uur zitten even wat anders. Ook al doe je een wasje in de machine. Je haalt jezelf even uit de houding waar je al een uur in zat. En je denkt even aan totaal iets anders. Dan kun je daarna weer fris door.
  3. Ruim je werkplek thuis op voordat je aan je avond begint. Zo zet je een knip tussen werk en privé. 

Paul, de laatste vraag aan jou. In het nu.nl-artikel wordt genoemd dat bedrijven genoeg doen. Maar dat het voor een groot deel in leefstijl zit. De werkdruk is een probleem, maar veel mensen hebben naast een drukke baan ook een druk privéleven. Dat stapelt zich uiteindelijk op. Hoe zie jij dit?

‘Het speelt zeker mee. Het hangt allemaal zo nauw met elkaar samen. Maar ik denk ook: een stressvrij leven bestaat niet. Het is de kunst om de balans te vinden. Alles beïnvloedt elkaar.

Als werkgever heb je in ieder geval invloed op het deel dat op het werk plaatsvindt. Als je daarin ruimte biedt voor kleine aanpassingen dan kán het niet anders dan een goed effect hebben.’

Stimuleer medewerkers om meer te bewegen

66% van de Nederlanders voldoet niet aan de beweegrichtlijnen (CBS, 2024).  Medewerkers die genoeg bewegen zijn vaak productiever, gemotiveerder en minder vaak ziek. Maar hoe stimuleer je medewerkers om meer te bewegen? Daar helpen we je graag bij.